STRES VE BAŞ ETME YOLLARI

 

        Günümüz toplumunun en önemli rahatsızlıklarından biri STRES. Kelime anlamı gerginlik olan bu durum kendini, sürekli vücut ağrıları, baş ağrısı, yorgunluk, halsizlik, aşırı sinirlilik gibi belirtilerle ortaya çıkarıyor.

 

     Stres her zaman kötü bir şey değildir: O yaşamınıza renk katan etkili bir güdüleyici olabilmektedir. Stres genellikle olumsuz bir duygu olarak değerlendirilse de yaşadığımız stresin nedenlerini doğru analiz edip, çalışma hayatındaki zorlanmalardan yola çıkarak çalışmak, üretmek ve kendini geliştirmek konusunda harekete geçirdiği bilinmektedir. Ayrıca bireyin normal olarak işlev görebilmesi için, bir miktar stres gereklidir.

 

     Stres yaratan etkenlerin çok fazla olduğu ortamlarda iç dünyamızın dengesini korumak sağlığımızı ve yaşam kalitemizi arttıracaktır. Bunun ilk adımı stresle ilgili bildiklerimizi arttırmaktır. Stres iş ve özel hayatımızdan tamamen çıkartamayacağımız bir unsurdur dolayısıyla başarılı ve mutlu bir hayat için stres yönetimi teknikleri öğrenmemiz ve uygulamamız gerekmektedir.

                                         

     Fiziksel Stres Belirtileri

 * Tansiyon Yükselmesi
* Sindirim bozukluğu

 * Terleme

 * Nefes Darlığı

 * Baş ağrısı

 * Yorgunluk:

 * Alerji

 * Mide Bulantısı

     Davranışsal Stres Belirtileri

* Uyku Problemleri
* İştahsızlık

* Yeme Alışkanlığında Artış

* Sigara Kullanma
* Alkol Kullanma

 

      Psikolojik Stres Belirtileri

* Gerginlik
* Geçimsizlik
* İşbirliğinden Kaçınma
* Sürekli Endişe
* Yetersizlik Duygusu
* Yersiz Telaş

​

                                             

      STRES KAYNAKLARI

         Stresin pek çok kaynağı vardır. Genel yaşam olayları (ilişkilerde olan değişiklik, mali durum, sevilen birinin ölümü); kimyasal ve çevresel etkiler (hava, gürültü, gıda), olumlu olaylar (evlilik, tatil); yaşam tarzı veya duygusal faktörler (endişe, korku, katı inançlar, sıkı programlar); ilişkiler (iletişimde çelişki, kişisel ilişkilerde sorunlar); iş sorunları (kayıp, işten çıkarılma, karmaşık iş sorumlulukları). Fark edilmeyen bir stres kaynağı da kişinin kendi mantığıdır.

* Çevresel Stresler önemli yaşam olaylarını ve günlük sıkıntıları içerir. Önemli yaşam olayları, örneğin üniversiteye başlamak, bir yerden bir yere taşınmak, bir aile bireyinin ölümü ya da ciddi hastalığı gibi, büyük bir değişim ya da uyumu gerektiren olaylardır.

* Kişisel Stres Kaynakları ise, zihinsel faaliyetlerimizle (düşüncelerimiz ve kendi kendimize söylediklerimiz) ya da davranışlarımızla (alışkanlıklarımız ya da beceri eksikliklerimiz) ilişkili olabilir. Yaşam olaylarına yaklaşırken ve onlarla uğraşırken kendimizle yaptığımız diyaloğun şekli yaşadığımız stresin yoğunluğunu azaltır ya da artırır.

 

   STRESLE BAŞ ETME YOLLARI

 

         Aşırı stresle başa çıkmak ve yaşam kalitesini arttırmak amacıyla, durumu değiştirme ya da duruma verilen tepkileri değiştirmeye "stres yönetimi" denir.  Stresle başa çıkma ya da stres yönetimi, ruh ve beden sağlığını korumak, üretici ve verimli bir yaşam biçimi sağlamaktır.


Kontrol Edilebilir Durumlarda Kullanılabilecek Yöntemler:
Stres kaynağının zayıflamasına ya da ortadan kalkmasına yardım edecek şekilde probleme odaklanan yöntemlerdir.

Davranışsal yöntemler
1. Yapmak istediğiniz bir işi önceden planlamak ya da düzenlemek.
2. Sorunları çözümlemek için bilgi istemek.
3. Yardımcı olabilecek kişilerle konuşmak.
4. Stres yaratan kişiyle yüzleşmek.
5. Stresi ateşleyen durumlardan kaçınmak.
6. Başa çıkmayı teşvik için ortam yaratmak.
7. İstenen davranışı başarmak için kendi kendine anlaşma yapmak.

Bilişsel yöntemler
1. Başa çıkmak için kendinizle olumlu diyalogda bulunmak (olumlu, hedefe yönelik düşünceler).
2. Zihinde canlandırma (kendinizi durumla başa çıkarken canlandırmak).
3. Gerçekçi olmayan inançlarla savaşmak (kendinizle neyin mantıklı ve gerçeğe dayalı olduğu üzerinde tartışmak).

 

Kontrol Edilemeyen Durumlarda Kullanılabilecek Yöntemler:
Yaşadığınız stres tepkinizi azaltmak ve duruma daha kolay katlanabilmenize yardımcı olmak için duygularınıza odaklanan yöntemlerdir.

Davranışsal yöntemler 
1. İnsana acı çektiren şeyleri hatırlatan durumlardan kaçınmak,
2. Gerilimi azaltmak için fiziksel egzersiz yapmak,
3. Kas gevşetme, zihinsel dinginlik ve derin nefes egzersizleri,
4. Boş zamanlarda keyifli etkinliklerde bulunmak,
5. Sosyal destek.

Bilişsel yöntemler
1. Endişe yaşadığınız süreyi sınırlı tutmak.
2. Yeniden değerlendirme: olayların iyi taraflarını aramak.
3. Aklınıza olumsuz düşünceler geldiğinde bunları durdurmak.
4. Kendi durumunuzun diğer insanlarla olumlu karşılaştırmasını yapmak.